Komiki berri bat: Munduaren itzulia 80 egunean

Jatorriz Castermanek argitaratu zuen Julio Verneren klasikoa 2021ean, eta laster, apirilean, Bego Montoriok euskaratuta, liburudendetan izango da salgai. Younn Locard marrazkilari normandiarrak izan du alde grafikoaren ardura. Autore gazte hau ezaguna da frantziar iraultzari buruzko lan oso zabal eta dotorea marraztu zuelako -Revolution 1 eta 2, Actes sud argitaletxearen eskutik-.

Liburua Cartem book argitaletxeak kaleratuko du eta hauxe da euskaraz argitaratzen duen lehen komikia.

Udako Unibertsitatean “Komikigintza eta literaturaren irakaskuntza”

Uda honetarako plan erakargarria Udako Euskal Unibertsitateak eskaintzen duena: Komikigintza eta literaturaren irakaskuntza. Irakasleak ezin hobeak, Asisko Urmeneta, Bego Montorio, Jon Mantzisidor, Jon Martin Colorado, Josune Muñoz, Maitane Gurrutxaga…

Helburuak honela aurkezten dituzte UEUkoek bere atarian:image_large

Ikastaroak literatura-irakasleak, literatura-eragileak edo literaturazaleak komikiaren artera hurbiltzea du helburu nagusi, betiere komikigintzaren eta literaturgintzaren arteko zubi-lana gogoan izanda. Bide horretan, hiru zutabe nagusi izango ditu ikastaroak:

Lehenik, komikiaren inguruko ezagutza orokor zenbait eskainiko dizkigute alorreko adituek (komikiaren narrazio-teknikak, komikiaren bilakaera historikoa…).

Bigarrenik, komikigile eta gidoigileek bere obraren eta jardunaren inguruan hitz egingo digute, ekarpen horiek irakurtzeko eta interpretatzeko informazio gehiago izateko.

Hirugarrenik, komikia lantzeko proposamen didaktiko zenbait aurkeztuko dizkigute literatura-irakasleek.

 Asisko Urmenetak ere, irakasle moduan,  kurtsoan
hartuko du parte 
© Asisko Urmeneta (EKE ataritik)

Baina ez komikirik txarrena

Munduko komiki-haize freskoari leiho bat zabaldu dio Txalaparta argitaletxeak azken orduko sorpresa atsegin batekin. Zer eta J. C. Fernandesen Munduko bandarik txarrena euskaraz argitaratua, nazio arteko komiki adituen aldetik makina bat laudorio jaso dituen lana (merezitakoak gure iritziz). Bego Montoriok euskaratua, Harkaitz Canoren hitzaurrearekin.

Munduko bandarik txarrenak jostundegi bateko sotoan entseguak egiten ditu , eta orkestra horretako kideen © Txalapartagorabehera kaotiko eta kafkianoak  dira José Carlos Fernandes portugaldarrak  188 orrialdeko zabaleran kontatzen dituena. Suposatzen dugu ale honek serie modura planteatutako historiaren lehenengo hiru liburukiak biltzen dituela, Astiberrik gazteleraz argitaratutako orri-kopuru berarekin baitator. Portugalen ordea, (eta baita Frantzian ere), Munduko bandarik txarrena sei istorio edo liburuki ezberdinez osaturik dago.

Euskal komiki merkatuaren mugak ezagunak ditugu eta ikuspuntu horretatik Txalapartak

© Kuentro 2

euskarazko eta kalitatezko  komikigintzaren alde egin duen urratsa ausarta da. Baina Munduko Bandarik txarrena komiki eder bat izateaz gain, lan literario onenaren ezaugarri guztiak ditu.  Borges, Kafka, Pessoa aipatzen dute kritikari batzuek, hitzaurrean Nabokov aipatzen den bezala. Edo gaur eguneko terminologia erabiliz, eleberri grafikoaren esparruan koka  dezakegun lana da “A pior banda do mundo”. Azken finean literatura bai, ez , eleberri grafikoa izan ala ez izan, ziurtatu dezakegun gauza bakarra zera da: Munduko bandarik txarrena arte lan fina dela, hori seguru.