Daniel Defoek Robinson Crusoe idatzi zuenean, ez zuen sekula pentsatuko bere liburua hainbat hizkuntzetara itzuliko zenik, ezta bere nobelak hainbeste egokipen eta hainbeste interpretazio eragingo zituenik ondorengo mendeetan. Daniel Defoeren liburua literaturaren historian ezinbesteko klasikoa aspaldi bihurtu zen.
Robinson Crusoeren komikietarako adaptazioak ere ugariak izan dira. Euskal komikietara Robinson ekarri zuen lehena Chiqui de la Fuente marrazkilaria izan zen, 1986 urtean, gidoia Carlos R. Soriak idatzi zuelarik. Kriseiluk lau urte lehenago Larousse-Itacak kaleratutako liburua euskaratu zuen eta Literatura ikusgarria izeneko bilduman zerrendako 3. postua bete zuen. Eta Asiskoren Eusklabo alaiak iaz izan da sortu den azkena.
Jarraitu baino lehen, esan behar irlan dagoen naufragoarena, berez, aparteko jenero bat osatu duela komikigintza unibertsalaren historian.
Naufrago luze eta dotoreenak irudikatu zituen egilea, 
Josep Coll bartzelonarra izan zen. Naufrago guztien aita dugu Coll. Josep Coll puntako egilea izan zen TBO etxeko plantilan. Hala ere, 1964ean lanbidea utzi eta eraikuntzan lanean hasi zen, ofizio horretan komikietan baino askoz hobeak zirelako lan baldintzak. 80. hamarkada heldu zenean egile gazte eta kritikarien artean Coll goraipatua izan zen berriz. Batez ere marra-garbiko irudia erreibindikatzen zutenen artean, El Cairo aldizkariko lagunek batez ere, eta aldizkariaren zuzendaria, Joan Navarrok, Josep Coll erreibindikatu zuten behin baino gehiagotan. Collen lanak bildu eta liburu bat kaleratu zuten 1984ean “De Coll a Coll”. Urte berean bere buruaz beste egin zuen Collek.
Ipurbeltz ozeanoan ere, Ruben Arozenak famatuak bihurtu zituen naufrago indiar pare bat, Triski eta Bi Luma. Arozena joan zitzaigun eta irla txikian geratu ziran Triski eta Bi Luma betirako. Eta aaipatuko dugu, labur bada ere, poesia gutxi eta giza-historia gordinetik elementu ugari dituen Les esclaves oubliés de Tromelin, 2015ean Dupuisek argitaratu zuen komikia, gazteleraz iaz agertu zena. 1761ean gertatu zen benetako naufragio bat kontatzen da komikian. Beltz-tratularien ontzia hondoratu zen urte berean eta esklabuak eta bahitzaile europarrak aurrez-aurre geratu ziran Indiako Ozeanoren erdian bakarturik dagoen Tromelin izeneko uharte txiki eta mortuan. Errealitateak fikzioa gainditu dezakeela erakus dezakete komikiek sarri.
Bestalde, fikzioan barneratuz, eta muturreraino joanez, Philémon komikia dugu, aditu askoren aburuz komikigintzaren historian inoiz izan den maisulan handienetako bat. Egilea Fred marrazkilaria dugu, atalka Pilote aldizkarian atera zuen seriea 70. hamarkadan eta ondoren, albumetan argitaratua izan zen
.
Eta gure irlara bueltatuz, Asiskoren eleberri grafikoak satiraren sokatik helduta ekarri ditu berriz Robinson eta Ostiral. Fikzioa erabiliz errealitate kolektibo bat agerian utzi du liburuak. Atalez-atal, kolpez-kolpe, marrazkera ezin espresiboago batez garatzen da diskurtsoa. Euskal nazioaren ahuleziak, konplejuak eta auto-engainuak naufragoaren katalejoaren lentean islatzen dira.
Marrazkeraren indarra eta espresibotasuna aipatu dugu, baina gauza bera esan dezakegu lengoaiaren erabileraren aldetik. Asiskok lengoaia tolestu, desegin eta berregiteko duen abilezia eta dohaia ez dago egile askoren esku. Olariaga baten esku izan ezik.
Juan Fernandez uhartea aspaldi utzi zuen Robinsonek, orain gertuagoko Intzura Handian kokatu ditu Asiskok Defoeren pertsonaiak. Bidasoa bokaleko irla txiki horretan ia kabitzen ez den parabola bat sortu du. Euskaldunak kolonizatutako herri bat gara, liburuko kontrazaleko hitzak erabiliz, “errobintsonizatutako” herri bat gara. Eta kasu honetan Jekyll doktorea eta Mr Hyde-k bezala aurpegi biko pertsonaia da Asiskoren Robinsona. Alde bateko aurpegia galoa, bigarren aurpegia hispanikoa…
Eusklabo Alaiak iaz gure komikigintzak eman duen opari ederrenetako bat.
abangoardia grafiko erradikalenetan egindako ikerketengatik estimatua. Bere komikiek lengoaia konbentzionalarekin hausten dute, lerroek abstrakziora jotzen dute eta efektu grafikoek inpresio tekniketan duen interesa ikustarazten digute.
Munduko beste komikigintzek euren historiarekin egin duten bezala, adibidez Frantziako komikigintzak bere historia hainbat komikietan islatu duen bezalaxe, gureak ere, historiaren zenbait pasarte kontatzeko gaitasuna baduela erakutsi izan du sarri. Gerra Zibila Euskal Herrian izan da komikietan hainbatetan ukitu den gaia. 
Euskaltzaindiaren babespean argitaratu zen Graficas Ellacuria inprentan. Zutabe bitan antolaturik daude Justo Mari Mokoroak egokitutako testuak, euskaraz eta gazteleraz.
komikeri 