Adiskidetasuna Komikigintzan

Parez pare zabalduko ditu ateak gaur Zarautzeko Photomuseumean antolatu duten “Adiskidetasuna Komikigintzan”  izeneko erakusketak.  Luis Gasca, zine eta komiki arloetan adituak, hitzaldia emango du goizeko 10:00etan. Irailak 25erarte zabalik mantenduko da erakusketa.  

Adiskidetasunean eta laguntasunean oinarritutako bizikidetasun-erlazio hauek jasotzen duten dokumentuez beteriko erakusketa da honako hau; Luis Gascak, Komikigintzan aditu apartak, Gipuzkoako Foru Aldundiaren Komikigunea funtsetik aukeratuak.

Jarduera honek Donostia 2016ren Elkarrizketak lerroaren babesa dauka. DSS2016EUren programazio-lerro honen xedea da inguruko kultur-programatzaileekin aliantzak sortzea eta Hiriburutzaren balioei lotuta dauden proiektuak babestea”.

Hitzaldia gazteleraz izango da.

© Julen Zabaleta "Yulen"

NOIZ: 2016ko abuztuak 2tik irailak 25era

             Zabaltzea: abuztuak 2, 10:00etan

NON:  Photomuseum

     Argazki & Zinema Museoa

San Ignacio, 11 / P.K. 251

ZARAUTZ

 

Indiara bidaia eta Txinara bidaia albumen aurkezpenak

Harriet argitaletxeak frantsesetik euskarara itzulitako album bi aurkeztuko ditu eguaztenan.   Txinara bidaia eta Indiara bidaia. Bi liburu hauen gidoiak Bekák eta marrazkiak Markok egindakoak dira.

 

Noiz: Ekainaren 29an. Eguazten honetan, goizeko hamaiketan

Non: Komikigunea. Errege-Erregin Katolikoak, 16

Partaideak: Marko marrazkilaria; Gregorio Muro argitaratzailea eta   David Zapirain aurkezlea.

Indiara bidaia

Beren lagunen aholkuei jarraituz, Benek eta Ninak euren motxilak gogotik prestatzen dituzte Indiara abiatu aurretik: sabeleko minarentzako pilulak, ber-hidratazio gatzak, bakterioen kontrako xaboia… Uste dute ez dutela ezer ahaztu opor egun on batzuk igarotzeko. Baina ez dira ohartu Maharajaen, tenpluen eta behi sakratuen herrian, beti gertatzen direla ezustekoak… Adibidez, guru batek eta bere kideek maisu espiritual batekin nahasten zaituztela! Taj Mahal ospetsutik, Rajastandik igaroz eta Goako hondartzetaraino, hogeita hamar urteko bikote gazteak ez dio harritzeari utziko…

 

 

Txinara bidaia.

Motxila bizkarrean eta gidaliburua eskuan, Ben eta Nina, hogeita hamar urteko bikote gaztea, Txinara doaz hiru astez. Euren bidaiak, dibertigarria bezain ezohikoak, Pekindik Shangaira eramango die, Miao eskualdeko arroz-soroetatik igaroz. Baina, bikotean bidaiatzea ez da beti hain erraza izaten… eta arazoa da ez dagoela gidarik nola egin behar den azaltzen duena. Batez ere espioi txinatar temati batzuk azaltzen direnean edota treneko begiratzaile marmarti bat agertzen denean guztia korapilatzeko…

 

2016ko lehen eleberri grafikoa: Etxea

Aurtengo lehen eleberri grafikoa, euskaraz, Astiberrik kaleratu du. Etxea du izenburua. Paco Roca balentziarrak iaz gazteleraz argitaratu zuen, eta Espainiako Sari Nazionala ere segituan jaso zuen. Delcourt argitaletxeak datorren astean Frantzian argitaratuko du ere.

Autobiografia eta autofikzioaren tarte lausoan kokatzen den narrazioa dugu Etxea. Aitaren heriotzaren aitzakian haren hiru seme-alabak eta ilobak  berak eraikitako bigarren familia etxe inguruan bilduko dira. Aitak urteetan zehar esfortzu handiz eraikitako etxea saltzeko asmoa dute eta, bilduta igaroko duten egunetan, bizitzaren oroitzapen gazi-gozoetan murgilduko dira senideak. Egia esan, Pacoren komikietan ohikoa izaten da gazitasuna gozotasunaren azpian ia estalirik geratzea, edozein irakurlearentzat komiki politikoki egoki eta beti atseginak sortzen dituelako.

Aipatu dugun emaitza lortzeko lagungarria da ere komikietan darabilen estilo grafiko garbi eta orekatuak. Binetaz bineta komikia irakurriz marrazketa klasiko baten xehetasun txikiez gozatzeko aukera daukagu, baina ikuspegia zabalduz, orri edo plantxa osoak parez-pare jarrita ematen diguten inpresioa oraindik ederragoa da. Kolore-paletaren berotasuna, irudi batzuen errepikapen teknikarekin sortzen duen efektua edo liburuaren formatu zapalak, ikuspegi eder hori oraindik indartsuago bihurtzen dute.

Etxean eta etxearen aldamenean komikiaren gertakizun gehienak kokatzeak ere, bazituen bere arriskuak. 127  orrialdeko komikia eszenategi berean komikizalerik aseezinena ere indigestatu zezakeen. Hala ere, nire ustez, oztopoak ederto gainditu ditu Pacok irakurlearen arreta bukaera arte ondo mantentzen jakin izan duelako.

Beraz komikiak balio dituen 16 euroak ordaintzeko zalantzatan ba zaude gure aholkuari jaramon egin, erosi eta ez zara damutuko.

Poxpolin aldizkariaren 80. urteurrena

Gerra zibilaren garaiko oroimen ospakizunez bete-beterikoa izango dugu urtea. Guk gureari eutsiz euskal komikigintzaren bidetik ospakizun bat dakartsuegu gaurkoan. Izan ere,  Poxpolin komiki aldizkari edo tebeoa Ixaka Lopez Mendizabalek sortu zuela 80 urte orain bete dira.

Tolosako Ballesteginea etxeko inprenta historikoan, Solana kaleko 8an, Ixaka Lopez Mendizabalen bultzadaz jaio zen Poxpolin. 1935. urtea zen eta gutxira, 1936ko lehenengo hileetan Donostiara   Hondarribia 28ko kalera aldatu zuen egoitza. Poxpolinek aurrekaria zuzena ibilbide laburreko Txistu aldizkarian izan zuen 9 urte lehenago. Oraingoan ere, Gerra zibila tarte aldizkari honek ibilbide laburra izan zuen bere.

Euskaltzale eta kultur eragile handia izan zen Ixaka, eta gazteleraz argitaratzen zen TBO aldizkariaren arrakastan erreparatuz (220000 aleko tiradara heldu zen 1935 urtean), eredua euskal merkatura egokitu nahi izan zuen. TBO komikia kaleratzen zuen argitaletxera jo eta beharrezko baimenak lortu zituen Poxpolinen marrazkien plantxak erabiltzeko; testuak euskaratu eta bertako kutsua ematearren, Txiki (John Zabalo) euskal marrazkilariak egindako orri berriekin aberastu zuen. Tinta bitara inprimatutako 8 orrialdeko koadernoa zen eta Txikiz aparte TBO etxeko beste hainbat autore euskaratu eta argitaratu zituen Ixakak: Opisso, Urda, Serra Massan, Maurice Cuvillier, Louis Forton…

Nazioarteko komikigile handiak euskaraz

Poxpolinen marraztu zuten egileen maila handia izan zen.

TBOn marrazten zuten Opisso, Urda eta Serra Massan egile katalanak aparte,    Maurice Cuvillier, Louis Forton, F. Chavalier bezalako egile frantziarrak fitxatu zituen  Joaquim Buigas TBOko editoreak Parisen zuzenean. Offenstad anaiengana jo eta aipatutako egileen lanen eskubideak erosi zituen. Ondoren, Ixakaren lanari esker euskara itzuliak izango dira ere eta  Poxpolin aldizkarian argitaratuko ziran duela 80 urte.

Maurice Cuvillier marrazkilariak berriro bisitatuko gaitu 60. hamarkadan, gerra ostean berak sortutako Sylvain eta Sylvette pertsonaien bitartez. Pan-pin aldizkariaren azaletan urtebetez agertuko dira  Siylvain eta Sylvette nebarrebak oraingoan Joseph Caminok  Firmin eta Katalin bezala berrizendaturik.

Poxpolin gerra zibilak betirako itxi zuen. 1936ko irailaren 13an Frankoren armada Donostian sartu eta Poxpolinen lekua Flechas y Pelayos, Pelayos, Chicos bezalako umeentzako aldizkari frankistek hartu zuten.

Beraz, gaurko gure oroimen agurra, meritu itzela izan zuen Ixaka Lopez Mendizabal eta bere Poxpolinentzat doa.

Komiklub fanzinearen gaineko erakusketa Durangon

Plateruenaren Zilar Astea ospatzeko Komikigintzaren gaia aukeratu dute. Unai Iturriaga eta Sanviren, Udaberririk ankerrena  komikiaren inguruko solasaldia atzo izan zen. Igande honetan, 20an, Komiklub fanzinaren inguruko erakusketa zabalduko da. Komiklub fanzinea 1994tik 2001era kaleratu zen eta  besteak beste, Jon Roman, Alex Olabarri, Rober Garay, Ismael Iglesias, Xabier Etxeita, Anartz Aranguena edo Ander Lauzirika ibili ziran proiektuaren inguruan.

Eñaut Aiartzaguena irudigile iurretarrak bere aldetik, Durango eta Iurretako ikastetxeetan, komikigintzaren inguruko saioak eskaintzen ibiliko da. Eñauten  komiki edo zintarik ikusteko gogorik baduzue  helbide honetara jo:  http://irribarrez.info/

 

Juan Luis Landa arrakastaren gailurrean

“Juan Luis Landa un dessinateur à suivre!” Juan Luis Landa jarraitu beharreko marrazkilaria omen da. Googleen Juan Luis Landaren azken berriak jarraitu nahi duenak Frantziako komiki merkatuan izan duen arrakastaren seinaleak baino ez ditu aurkituko.

Beraz, adi! Jarraitu beharreko irudigilea omen da errenteriarra, Raule gidoilariarekin batera sortu duen  lana azken hilabeteetan Frantzian saldutakoen zerrendetan lehenengo hamarren artean kokatu da.  Arthus Trivium da seriearen titulua eta “Les Anges de Nostradamus” lehen alearen izenburua.

Hala ere Landaren ibilbidea luzeko ez da atzo goizekoa. 1984. urtean abiatu zen ilustrazioan modu profesionalean Ipurbeltz aldizkariaren eskutik. Lan ugari argitaratu ditu ordutik hona. Gabai, Euskal Herriko historiari buruzko komiki bilduma luzean parte hartu zuen, Gabai: vascos ilustres eta Egin egunkariarentzat 1992-1993 urteetan umore orri ugari sortu zituen. Irati eta “El fuerte” albumekin Europako merkatuan abiatu zen, eta bera lanak zeinbat hizkuntzatara itzuli ere. Nafarroako konkistaren 500. urteurrenarekin “1512: In Memoriam” nobela ilustratu zuen, eta azkenik, XVI. mendean kokatzen den istorio berri batekin bueltatu da Frantziar merkatuaren konkistara: Arthus Trivium. Merkatua konkistatzea lortu du ere, merkatuaren salduenen artean kokatu baita.

 XVI. mendean, Frantzian, Nostradamus mediku eta astrologoak bere diszipulu gazteak, Obscura, Angulus et Arthus,  herrialdeko bazter ezberdinetara bidaltzen ditu. Nostradamusen zientzia eta erlijio zalantza  konpontzea dute helburu.

 

 

Mattin ilustratzailearen txokoan

Mattin marrazkilariaren erakusketa ikusgai egongo da Aiete Kultur Etxean 2016ko otsailaren 23tik maiatzaren 22ra, Ilustratzailearen Txokoa izeneko proiektuaren barruan. Egitasmo honekin Galtzagorri Elkarteak eta Aiete Kultur Etxeak bertako ilustratzaileen lana ezagutzera eman nahi dute.  

 Otsailaren 23tik maiatzaren 22ra Iñaki Martiarena Mattin marrazkilariaren lanak izango dira ikusgai. Ilustratzailearen txokoan bilduko dituzte egile donostiarraren marrazki, zirriborro, liburu eta komikiak. Galtzagorri Elkartearen eta Donostia Kulturaren arteko elkarlanaren emaitza da proiektu hau, eta ilustratzaileen lana aintzat hartzeko helburua du.

2012ko urrian Aiete Kultur Etxean inauguratu zenetik, bertatik igaro dira Iban Barrenetxea, Eider Eibar, Elena Odriozola, Antton Olariaga, Maite Gurrutxaga, Aitziber Alonso, Jokin Mitxelena, Estibalitz Jalon, Jon Zabaleta, Belen Lucas, Leire Urbeltz, Marrazioak topaketak eta Asun Balzola, besteak beste.

Iñaki Martiarena Mattin  (Donostia, 1967) informazioaren Zientzietan lizentziatua da . Hogei urte baino gehiago daramatza ilustrazio lan profesionala egiten. Nagusiki, euskarazko idatzizko prentsan egin du lan: Euskaldunon Egunkaria, Berria, Argia, Irutxuloko Hitza, Napartheid, Ipurbeltz… 2013an Sua itzali, hiria piztu komikia argitaratu zuen (Donostia Sutan 1813-2013 Elkartea). 2015ean Ainara Saezek idatzitako Txoriak ezkutatzen zuena liburua plazaratu berri du.

Teknika eta formatuei dagokienez, tinta txinatarraz gain, tenperak, marrazkiak eta ordenagailuz egindako irudiak erabiltzen ditu. Ilustrazio eta komikiaz gain, zuzeneko emankizunak ere eskaintzen ditu. Emankizun horietan ipuina eta ilustrazioa uztartzen ditu, baita musika ere.

 

Aitorren ametsa, 2015eko produkzioan komiki bat gehiago

 Marie-Christine Thiry Merlo zeramikalari eta margolaria da.  Arrangoitzeko impasse de l’hydro kalean aurkituko duzue bere tailerra. Baina arlo artistiko horietatik aparte,  Marie-Christin bederatzigarren artearen alorrera ere hurbildu da, oraintxu  jakin izan dugunez. Iazko euskal komiki produkzioari komiki bat gehiago gehitu behar zaio beraz, guztira paperezko 18 euskal komiki  ditugularik.  Aitorren ametsa izenburua duen komikia oraindik ez da heldu gure eskuetara. Gaia, iparraldeko argitaletxe ezberdinek sarritan darabiltena da, euskal mitologia edo euskal folklorea gaurkotuarena. Zortziko argitaletxeak zabaldutako oharrean azaltzen denez: “beraz  joaldun-surflariaren abentura dardaratsuak irudi oniriko eta kolorotsuetan kondatzen dauzku: egun batez Neptuno, itsasoen Erregeak, Euskal Kostaldeko zaintzale sutsuak, huni bere biziko misio ospetsuena gomendatzen dio, ordu arte hain goxo eta ametsezkoa zeramala. Aitorrek beharko ditu izpiritu gaiztoak haizatu, batez ere Detritus lotsagarriarena, Printze Ilun munstroa, Urdin Haundia kutsatzen duen hondakinzalearena, uraren baitan duen indar kaltegarria gero ta gehiago zabaltzen duena. Idazle-marrazkilariak pertsonai erakargarrien poesia eta pikareskogoa intriga jostalari batean nahasten ditu, ttunttunroz eta roller coasterrez fan den mutiko gazte baten uste gabeko bilaketa kondatzen daukula!”

Euskaldunak erdal komikietan (V): Jean Etcheverry

“Euskaldunak erdal komikietan” sekzioa alde batera lagata izan dugu azken hilabeteetan. Gaur bostgarren sarrera egitera animatu gara Émile Bravok 2003an argitaratu zuen Jules serieko album baten harira. Ponent Monen gaztelerazko edizioaren ale bat da esku artean duguna eta istorioa “Casi enterrados” du izena. Jules eta bere lagunek espeleologia irteera bat egin dute eta, derrigorrez komiki abentura on batek eskatzen duen bezala, lur azpiko labirintoetan galdu egiten dira. Ibiliaren ibiliaz lur azpiko galerietan, hara! nor aurkituko dute. Jean Etcheverry izeneko paleontologo afizionatua, bera ere aspaldian galdu eta noraezean lur azpian denbora luzez ibili dena.

Berriz ere, euskal komiki pertsonaien ezaugarri tipikoak errepikatu egiten dira: akzio gizonak, orain arte gizonak izan baitira guztiak, nahiko basatiak, baina kasu honetan karikatura muturrera darama Bravok saguzarrak airean harrapatu eta jaten dituen Nearthental itxurako pertsonaia marrazten duenean. Hori bai, pertsonaia azkenean atsegina ere bada. Beraz komikietako euskaldunen irudikapena, klixe eta topikoen artean kulunkatzen da oraindik ere.

Kataluniar jatorriko familia baten semea da Émile Bravo komikigilea, 1964 urtean jaio zen, Parisen.

Irudiak © Ponent Mon eta Émile Bravo

18. Komiki jardunaldixak Ondarrun!

Bai, hala da. Ondarroako Komiki Jardunaldien edizio berri bat antolatuz, berriro ere Luterl taldeko lagunek marka berri bat ondu dute.   Aurten ospatuko den   edizioarekin, Euskal Herrian komiki jaialdi  beteranoena bezala finkatzen dira. 18 edizio  komikigintzaren alde lanean, ez da ez edozelako marka, batez ere azken urteetan erakundeen diru laguntza barik ospatu dela kontuan izanda. Baina oraindik ere, gogor eta gogoarekin ekinean segitzeko prest daudela erakusten digute ostegunean zabalduko den jaialdiko programazioa ikusirik.

Udal Erakusketa Aretoan, Xabiroi 10 urte! erakusketa ikusgai izango da, aldizkariko azal guztiekin eta egileen original ikusgarriekin. Urtarrilaren 22tik 31ra zabalik izango da.

Kontzertu mundiala eskainiko dute DEF CON DOS taldeak eta Naranja Azule DJak. Ondarroako Beikozini aretoan izango da kontzertua, urtarrilak 23an gaueko 11etan.  Kontzertu honekin Aitor Badiola Ibarluzea (1967-2008), LUTERL Taldeko kidea izan zena, omentzeko asmoa dute.

Irratsaio berezia izanen da Ondarruko Radixu irratian urtarrilak 27an, komikien gaia jorratzen duen “Azken Mohikano” programan (105.5 FM edo radixu.info). Horrez gainera, jardunaldiak ondo ospatzeko, Globhito boletinaren ale berri bat argitaratu dute.

Amaitzeko, Udal Erakusketa Aretoan Dani Fano marrazkilariak gaztetxoentzat “solasaldi marraztua” deituriko ekitaldien bi saio iragarri dira urtarrilaren 28rako.

Ondarru aldeko lagunok, komikigintzaren alde horren fin lanean diarduen talde bat izateagatik zorionak!