Bideojoak, pelikulak, komikiak

Komiki istorio eta serieak, bideojoko, telebista zein pelikuletarako elikagaia izan dira aspalditik. DC eta Marvel faktoriako superheroietatik hasi eta gaur eguneko nobela grafikoetara adibideak ugariak dira: Persepolis, Rosalie Blum, Adeleren bizitza, Zimurrak etab.
Eta  azken berrietan ikusten dugunez joera gero eta nabarmenagoa da. Oraintxu jakin berri dugu Juanjo Guarnido eta Juan Díaz Canalesen Black Sad seriea PS4, Xboc One, Nintendorako bideo jokoa bihurtuko dutela 2018ko amaiera aldera. Bestalde, Valérian, Pierre Christinek eta Jean-Claude Mezièresek sortutako komikia uztailaren 21ean zinemaratuko da, Luc Besson zuzendariaren eskutik.

Gurean Gartxot, izan da zinemaratu den azken komikia. Juanjo Elordik zuzendutako pelikula 2011an estrenatu zen, Asisko Urmeneta, Marko Armspach eta Jokin Larreak komikia sortu eta zortzigarren urtera. Noiz dator hurrengoa?

Bejako Banda Desenhada jaialdian

Programa zabala eskaintzen du Portugaleko Beja hirian ospatzen den komiki edo Banda Desenhada jaialdiak . Egitaraua maiatzaren 26tik ekainaren 11ra zabalik izango den arren, batez ere asteburu honetan bilduko dira egile gehienak (27 eta 28an). 27an João Miguel Lameiras adituak euskal komikigintzaren azterketa egingo du Euskal Herritik bertaratu den Gregorio Muro Harrieten laguntzarekin.

Alentejon kokatuta dagoen hiri ederra da Beja. Haren erdigune historikoan, eta batez ere, eskualdeko Museoan ospatuko dira ekitaldi gehienak. Hainbat erakusketa ere, 18, ikusgai jarri dituzte. Hauetarik batzuk benetan dira interesgarriak, Frantzia edo Estatu Batuak bezalako komikigintzaren erdigune boteretsuetatik urrun egiten den lana ezagutzeko. “Periferikoak” bai, adibidez Portugal, Errumania, Angolako

Valentin Tanăse egile errumaniarra

lurraldean  sortzen den komikigintza, baina ez da gehiegi azaldu beharrik, sarri arte lan interesgarrienak justu periferia horietan sortzen direla. Euskal Herrian kasu.

Gregorio Muro Harriet gidoigilea eta aspaldiko urteetan Harriet ediciones etxearen sortzailea  ere bai, hitzaldiak eman eta kontaktuak egiteaz aparte, Bejatik komikeriren irakurleentzat primerako berriemailea  bihurtu da ere. Eskerrik asko Gregorio!

Zientzia Komikietan erakusketa Ondarroan!

Erakusketa

Maiatzaren 10etik 21era Luterl taldeak eta Zientziaren Giltzak Elkarteak antolatu duten Komiki erakusketa zabalik dago Ondarroako Udal Erakusketa Aretoan: Zientzia Komikietan.

Erakusketa bi ataletan banatuta dago. Batetik, Donostiako Donostia International Physics Center eta eta CIC nanoGUNE Ikerketa Zentroko kideek, komikigintza erabiliz gaztetxoek nanozientziaren mundua ezagut dezaten, iaz antolatu zuten komiki lehiaketaren berri ematen du. Lehiaketan jasotako ideiak komiki liburu batean jaso zituzten: Dayanne eta Murillo. Nanozientziaren boterea. 

Bigarrenik, Ondarroako Lutel Taldeak, bere komikitekan arakatuz, zientziari buruzko erreferntziak nola azaldu ohi diren erakusteko, genero desberdinetako hamar komiki aukeratu ditu, beraiei buruzko argibideak azalduz. Hauek dira:

TBO. Egileak; SABATES / NIT / …
ALJEBRA.  Egilea; LUIS DURAN.
PIZTIAK OTZANAK. Egileak; HARKAITZ CANO eta IÑAKI G. HOLGADO.
ENJAMBRE-tik “HISTÓRICAS”. Egilea; MANOLI LÓPEZ “Srta. M”.
SPIDERMAN. “INDEFENSO”. “¡SUPERHEROE DE PRIMERA!”.Egileak; BILL JEMESeta BRIAN MICHAEL BENDIS (argumentua). BRIAN MICHAEL BENDIS (gidoia). MARK BAGLEY (marrazkiak). ART THIBERT (tindatzailea). STEVE BURCELLATOR eta JC (kolorea).
EN UN LUGAR DE LA MENTE. Egilea; JOSEP Mª. BEA.
LA CHICA INCLINADA, LAS CIUDADES OSCURAS. Egileak; BENOÎT PEETERS eta FRANÇOIS SCHUITEN.THE LONG TOMORROW. Egileak; DAN O’BANNON eta MOEBIUS (Jean Giraud).
LAS TORRES DE BOIS-MAURY. 1/ BABETTE. Egilea; HERMANN HUPPEN.
LOS COMPAÑEROS DEL CREPÚSCULO. 3/ EL ÚLTIMO CANTO DE LOS MALATERRE. Egilea; FRANÇOIS BOURGEON.

2017ko lehiaketa

Bestalde, 2017ko lehiaketara aurkezteko epea zabalik dago. Iazko erronkak izan zuen arrakastarekin pozik, nanobotereak dituzten superheroi berriak asmatzeko eta sortzeko deialdia egin dute.

Ekainaren 11ra bitartean, superheroien istorio berriak aurkezteko aukera izango dute parte hartzaileek. Bi kategoria bereiziko dituzte: 14 eta 18 urte bitartekoentzat, eta, bestea helduentzat. Bakarka zein taldeka egin daiteke komikia.

Iaz bezala, nanomunduan materialetatik sortzen diren propietate harrigarrien eta nanozientzian egin diren ikerketen emaitzen inguruko informazioa eskuragarri izango da webguean: www.nanokomik.com

Lehiaketara aurkeztutako lanetan jasotako ideiekin, nanofikzioko beste komiki bat sortuko dute. 18 urtetik gorako kategorian irabazle suertatzen denari eskainiko zaio aukera komiki hori egiteko.

 

“Hegoak astinduz”, Harrietek bigarrena

Hegoak astinduz Harriet argitaletxeak kaleratu berri duen aurtengo bigarren albuma dugu. Jatorrizko frantses edizioaren 48 orrialdeko album biak, bakarrean batu dituzte Harriet argitaletxekoek. Dama zuria eta Aztoreak liburukiek osatzen dute Hegoak astinduz izeneko liburua. Laurent Galandon gidoiaz eta  Arno Monin marrazketaz arduratu dira. Egile bikotea aurretik ere elkarlanean ibilitakoa da.

Hegoak astinduz azaleratzen duen auzia bigarren mundu gerra garaikoa da.  Frantzia okupatuan ume judu batek pairatu behar dituen zoritxarrak azaltzen dira bertan:

“Frantzia, 1941. Simon, txoriekin zoratuta dagoen gazte umezurtza, landazabaleko herrixka batean bizi da, ekaitzetik oso urrun. Hala ere, aurreikusten ez dugun gaixotasun baten antzera, antisemitismoa bere eguneroko bizimoduan agertzen da eta judua dela gogorarazten dio. Giza txatxukeriak ihes egitera behartzen du eta, nora joanda ere, han Dama Zuria agertzen zaio: adur txarreko harraparia ote da hala, aldiz, gaueko aingeru begiralea?

Bere herrixkatik abiatu eta, umezurztegi batetik igarota, ihesaldian mendietaraino iritsiko da Simon, han, familia berezi baten baitan, bakea berriro ezagutuko duelarik. Baina gangrena hedatuz doa barealdiak gero eta laburragoak bihurtuta, Simonen infernurako jaitsiera hasi baino ez da egin…”

Oso erraz irakurtzen den liburua, edozein adinerako egokia izan daitekelakoan gaude.

Erakusketa Gernikan: Ionan Berasaluze

Ionan Berasaluze artista gernikarraren lana erakusgai dago Gernika-Lumoko kultur etxean. Abenduan zendu zen Berasaluze 51 urterekin, eta azken omenaldia eskaini nahi izan diote bere lagunek  erakusketa bat antolatuz. Guztira 60 bat lan bildu dituzte eta urtarrilaren 30era arte ikusgai izango dira kultur etxeko erakusketa aretoan.

Ionan Berasaluzeren ibilbide artistikoan alor asko eta ezberdinetara hurbildu zen, komikietara ere bai. Hori dela eta Komikeritik gure omenaldi xumea eskaini nahi izan diogu artista gernikarrari.

Komikien autobusa berriro martxan!

 2017a bikain hasten da. Normalean hilabeteak itxaron behar izaten ditugu lehen komikiak argitaratuak ikusi arte. Baina aurten, urtarrilaren 23an, lehen komikia euskaraz izango dugu gure eskuetan.  ” Autobusa berriro bera gabe abiatu zen egunekoa” da Harriet Edicionesek kaleratuko duen titulua.

Beka  izengoitia darabilten Escaich Bertrand eta Caroline Roques gidoilariek Markorekin indarrak batu dituzte berriro euren hirugarren komikia kaleratzeko. Koloreak Maëla Cossonen kontura joan dira.

Harriet argitaletxeak beste aukera bat ematen dio euskal irakurleari, Frantziako komikigintzaren labetik ateratako komiki berri-berri bat eskuratzeko. Bolada onak segi dezala!

Oraingoan egileek bizipozaz gainezka datorren liburu bat ekarri digute. Aurreko lanetan, Txinara Bidaia eta Indiara Bidaian ere, bizitzaren ikuspegi positibo eta alai bat jorratzen zuten.

Hogei urte inguruko Clémentine paristarra dugu komikiaren protagonista. Bere bizitza alde espiritualago batetik eramatearren  meditazio talde batean sartzen da. Egun batean talde osoa mini-bus batean leku sekretu eta isolatu batera bidaiatzen du. Bidean geldialdi bat egiten du taldeak “Denda bio” bat bisitatzeko eta Clémentinek aukera komunera joateko aprobetxatzen du. Baina behin komunetik irtetzerakoan autobusak alde egin duela konturatu da.   Ezerezaren erdian geratu da Clémentine.

 

 

 

 

 

2016ko komikiak

Euskal argitalpenen urte bukaerako mugarria Durangoko azoka  izaten da. Aurten ere izango dela suposatzen dugu. 2011 urtetik produkzioaren kontaketari ekin genionetik, urteroko bete-beharra izan dugu eta  aurten plazaratu diren lanak, banan-banan,  zehazten ditugu post honetan.

Aurten iaz baino 3 komiki gutxiago argitaratu dira baina nabarmenena azken urteetako gorakada mantentzen dela ikustea da. Beraz kopuruaren aldetik behintzat, sektorea azken urteetako martxa egokian mantentzen dela azpimarratzen dugu.  Kantitatearen aldetik horrela bada, kalitatearen aldetik ere emaitza pozgarria dela ezin ukatu.   Euskaraz propio sortutakoak, zein beste hizkuntza batzuetatik euskarara itzulitako liburuen kalitatea bikaina izan da. Hor dago Txalaparta, Xabiroi, Astiberri eta Harriet argitaletxeek bide horren alde egin duten apustu serioa. Denboran mantentzen den apustua gainera (Txalapartaren kasuan urteroko argitalpena segurua ez bada ere, batez bestekoaren bi urteroko epean ekoizten duten  liburua ezin baino zainduagoa dator beti). Aipatutako lau argitaletxeek euskal komikigintzaren hezurdura printzipala osatzen dute. Datorren urteko emaitza aurtengokoaren antzeko parametroetan aurreikusten dugu eta iragarle lanak eginez, gure komikigintzarentzat laugarren urte dohatsu bat iragartzen dizuegu.

 

 

1.  Asterix Olinpiar Jokoetan

Goscinny (1926-1977)

Uderzo (1927-)

Arzallus Antia, Maddalen ; itzultzailea.

Noiz: 06/2016

Argitaratzailea: Bruño

                                     978-84-696-0596-7

2.  Etxea

Roca, Paco (1969-)

Montorio, Bego (1959-) ; itzultzailea.

                                                 Noiz: 04/2016

                                                Argitaratzailea: Astiberri

                                              Deskripzio fisikoa: 136 p. 17×24 cm

                                               978-84-16251-63-6

 

3.  Indiara bidaia

Gidoia: BéKa

Marrazkiak: Marko

Almortza Muro, Arkaitz ; itzultzailea

                                     Zurutuza, Juan Mari ; itzultzailea

                                    Noiz: 05/2016

                                    Argitaratzailea: Harriet

                                  Deskripzio fisikoa: 56 orr. 29×22 zm

                                    978-84-944599-4-8

4.  Txinara bidaia

Almortza Muro, Arkaitz ; itz.

Zurutuza, Juan Mari ; itz.

Noiz: 05/2016

                                    Argitaratzailea: Harriet

                                  Deskripzio fisikoa: 56 orr. 29×22 zm

                                   978-84-944599-2-4

5.  Jon eta Mirka, Osoa

Gidoia: Gregorio Muro

Marrazkiak: Daniel Redondo

Almortza Muro, Arkaitz ; itz.

                                     Noiz: 09/2016

                                    Argitaratzailea: Harriet

                                    Deskripzio fisikoa: 96 orr. 32×24 zm

                                     978-84-944599-8-6

6.  Mobilak

Gidoia: Ibarra Basañez, Arantza

Marrazkiak: Bengoetxea Urkitza, Kaiet

Noiz: 06/2016

                                Argitaratzailea: Ediciones Beta III Milenio

                                Deskripzio fisikoa: 72 orr. 24×17 zm

                                 978-84-15495-99-4

7.  Pilula urdinak

Peeters, Frederik (1974-)

Montorio Uribarren, Bego ; itz.

Noiz: 10/2016

                                  Argitaratzailea: Astiberri

                                Deskripzio fisikoa: 216 orr. 24×17 zm

                                 978-84-16251-83-4

8.  SOS Lusitania, Edizio Osoa

Gidoia: Patrice Ordas

Gidoia: Patrick Cothias

Marrazkiak: Jack Manini

                                      Urkixo Beitia, Joanes (1955-) itz.

                                     Noiz: 09/2016

                                    Argitaratzailea: Harriet

                                    Deskripzio fisikoa: 152 orr. 32×24 zm

                                    978-84-944599-6-2

9.  Zarrakamalda

Gidoia eta marrazkiak: Martiarena, Iñaki Mattin

Noiz: 09/2016

Argitaratzailea: Txalaparta

                                  Deskripzio fisikoa: 264 orr. 25×18 zm

                                 978-84-16350-55-1

10.  Gaza Amal: Gazako zerrendan emakume ausarten istoriotxoak

Gidoia eta marrazkiak: Susanna Martín

Noiz: 11/2016

Argitaratzailea: UNRWA Euskadi

11.  Eneko Aritza: Lehen errege baskoia

Gidoia: Angel Rekalde

Marrazkiak: Joseba Larratxe

Noiz: 11/2016

Argitaratzailea: Nabarralde

12.  Museo bilduma

Gidoia: Harkaitz Cano

Marrazkiak : Iñaki Holgado

Argitaratzailea: Xabiroi

Noiz: 09/2016

978-84-946072-1-9

13.  Altza porru : Jakoba Errekondoren bizi baratzea

 Egileak: Jakoba Errekondo Saltsamendi, Antton Olariaga,

Asisko, Unai Iturriaga, Ainara Azpiazu, Mattin,

Joseba Larratxe, Unai Gaztelumendi eta Zaldieroa

 Noiz: 04/2016

Argitaratzailea: Komunikazio Biziagoa

Deskripzio fisikoa: 101 orr. ; 26 zm

 9788460878278

14.  H28 : urtekari paperitikoa

Argitaratzailea:  H28,

Noiz: 11/2016

Deskripzio fisikoa: 98 or. : 15 x 21 zm

Getxoko komiki azokak, hamabost eta aurrera!

Aurten ere ez dugu hutsik egin Areetako Xake plazako zitara.  Getxoko Komiki Azokak hamabost urte bete ditu aurten eta ez genuen galtzeko asmorik. Azaroaren 18tik 20ra ospatu den aurtengo edizioak sasoian eta bizi-bizirik mantentzen dela erakutsi digu.   Aurton, 60 salmenta postu jarri dira guztira, bisitari eta salmenten datu zehatzik ez badugu ere eta bertan entzun dugunaren arabera sentsazio orokor on bat geratu da airean.

Erakusketa eta mahai inguruez gain, egileen sinatze txandak ere arrakasta izan dute Komiki Azokan. Jende ilara luzeak osatu dira Horacio Altuna, Natacha Bustos eta David Aja euren lanak sinatzen ari ziren mahaien aurrean. Xabiroi eta Harriet argitaletxeen standen aurrekaldean bildu zen urtero bezala euskal komikigile troparik oparoena. Daniel Redondo eta Gregorio Muro “Harriet”, Dani Fano, Joseba Larratxe, Adur Larrea, Iñaki Holgado, Guillermo Gonzalez, Julen Ribas, Alex Sanvi, Zaldieroa… 

Beraz, euskal komikigintzak aurtengo edizioan ere, leku propioa izan du azokaren erdigunean, eta eskertzekoa da Getxoko zita honen alde Xabiroik egiten duen apustua, euren bultzadaz egile kopuru handia aurkezten delako Getxon urtero.

Luterl  dugu urteroko beste erreferentzi fidela, azoka sortu zenetik urtero presente izan den talde ondarrutarra. Euren standean Arantza Ibarra eta Kaiet Bengoetxea egileak topa genituen, Mobilak labetik atera berri den komikia sinatzen jo ta ke.  Lana oraindik ez dugu irakurri baina, seguruenik, Komikerin izango duzue laster honen berri.

Harkaitz Cano eta Iñaki Holgadoren, binetazko bikote izeneko erakusketa egon zen ikusgai ere. Elkarrekin argitaratu dituzten hiru! albumetako orrialde garrantzitsuenen sortze-prozesua erakutsiz. Gidoiatik, lehen zirriborroetara, tintazko marrazkietara, azken koloreztatzera, hots, komikia egiteko prozesu osoa ikusi genuen ormetan jarritako paneletan. Iñaki Holgado bera izan genuen luxuzko gidaria.

Besterik? Bai. Makina bat kontu. Baina ez gaitezen gehiegi luzatu.

 

 

Parrapean… eta hirugarrena

Amaitu ziran ‘Parrapean-Komiki Egunak’.  Euskal Komikigintzan espezializatu den jaialdi honen hirugarren edizioa pasadan urriaren azken astean burutu zen Begoñako eta Santutxuko hainbat lekutan. Erakusketak, omenaldiak, liburu aurkezpenak eta zuzeneko emanaldiak ez ziran falta.

Komiki egunen Laburpen modura ondorengo bideoa argitaratu da

 

Ardatz bi izan ditu aurtengo Parrapean jaialdiak. Bat Antton Olariaga. Ilustratzaile handia Bilbon omendua izan da. Bere komikigintzan egin duen ibilbidea errepasatzen duen  Marra eta Hitza erakusketaren antolatu zen Begoñako liburutegia.  Aurtengo Joseph Camino saria berak jaso du ere.

Bigarren ardatza, Kataluniako komikigintza izan zen. Mahai-inguru bat antolatu zen urriaren 28an Santutxuko Udaltegian. Merçe Canela, Cavall Forteko zuzendaria eta  Cristina Losantos eta Oriol Garcia komikigileak, elkarrizketa luzean aritu ziran Xabiroiko zuzendaria den Dani Fanorekin. Ekitaldia zuzentzen Igor Leturia  komiki aditua primeran ibili zen. Ideia eta esperientzia truke emankorra izan zen duda barik.

Bilboko Casal Bilbaoko lagunek, arratsaldea girotu zuten Karmelo plazan egindako Castanyadarekin.

Euskal komiki aurkezpenak ere izan ziran: Harkaitz Cano eta Iñaki Holgadok “Museo bilduma”. Gregorio Muro “Harriet”ek eta Daniel Redondok “Ion eta Mirka” , 80. hamarkadan kaleratutako komikiaren berrargitarapena, orain Harriet edicionesen eskutik kaleratu da. Ion Iñaki Artetxe izan zen liburu honen aurkezle bikaina, eta baita geroago aurkeztu zen liburuarena ere, S.O.S Lusitaniarena. Kasu honetan, Parrapean jaialdira Patrice Ordas, komikiaren gidoigilea,  bretainiatik heldu zen zuzenean Santutxura komikia aurkeztera.

 

‘Wanne – Eickel Martutene’  izeneko erakusketak Marlene Krause eta Irkus Zeberioren lanak Bilbora ekarri zituen. Erakusketa Begoñako liburutegian emandako tailerrarekin osatu zuten:  ‘Danbalahara! Euskal onomatopeiekin lanean’ .  Bidebarrietako liburutegian “Komikiak gerra zibilean” erakusketa antolatu zen.

Urtez-urte indar gehiago hartzen duen euskal komiki merkatua ere Karmelo plazan izan zen.

Komiki Egunak La Nube pubean bukatu ziren. Bertan 4 komikigile aurrez aurre jarri ziren marrazketa dema interesgarrian. Axpi, Josevisky, Oriol Garcia eta Sussana Garcia.

Zuzeneko ekitaldiaren ostean, publikoa gehiagoren zai geratu zen. Baina hori, behar bada, datorren urtean izango da, Parrapean komiki egunen IV edizioan.

 

 

 

 

Zarrakamalda Mattinen komiki berria

Irailaren 28an, asteazkenean, 11:30ean, aurkeztuko da Donostiako Udal Liburutegiko Sotoan, Zarrakamalda, Iñaki Martiarena edo, Mattin bezala ezagunagoa den komikilariaren azken lana. Ixabel Agirresarobe aktoreak, Zarrakamalda komikian oinarritutako esketx labur bat egingo du. 

 

Lokatzak, liburu honetako protagonistak, euro txanponak sartu ditu etxeko lorontzietan eta egunero ureztatzen ditu; 50 euroko landareak jaioko direla dio. Inguruak erasotua den pertsonaia baten kontakizuna da hau. Hiriak erasotzen du, lurrak erasotzen du, ingurukoekin harremanak izan nahi ditu baina ez du lortzen; bere lubaki partikularrean bizi da. Bizirauten du.

Ingurunearekin eta ingurukoekin harreman ezberdin bat garatu nahi duen pertsona baten bidaiaren kronika da komiki hau; itxaropentsua batzuetan, ilun-iluna bestetsuetan, umoretsua sarri eta etsigarria maiz. Izerdia, amorrua eta garagardoa darie orrialde hauei.

Iñaki Martiarena Mattin (Donostia, 1967), ibilbide luzeko marrazkilaria da. Urteak daramatza komikia egiten. Pertsonaia askoren egilea da: Moko eta Karmele, Ander eta Graun eta Belardo belar meta ospetsua. Alor ugari jorratu ohi du: komikia, ilustrazioa, jende aurreko saioak, tailerrak… Ezaguna da adibidez euskarazko prentsan egindako umore grafiko lana. Hauxe da bere lehen komiki luzea